فیلمبرداری و تدوین مستند بلند «خیابانی در مسیر آزادی» که به کارگردانی امیرحسین خلیل‌زاده، حسین تورنگ و تهیه‌کنندگی سعید الهی در تهران و تبریز صورت گرفته بود پایان یافت.
مستند بلند «آزادیستان» که به زندگی سیاسی شهید «شیخ محمد خیابانی» می‌پردازد، به «خیابانی در مسیر آزادی» تغییر نام داد. این فیلم ضمن اشاراتی به زندگی شخصی شیخ شهید، بر رویکرد سیاسی محمد خیابانی که همزمان با دوره مشروطه، برای برقراری عدالت و رهایی کشور از دست استعمارگران، تلاش بسیار کرد و سرانجام در این مسیر به شهادت رسید، تمرکز دارد.
این مستند با بازخوانی اسناد و بازنمایی تصاویر مربوط به یکی از مهمترین مقاطع تاریخی، درصدد روشنگری پیرامون نقش دشمنان سلطه‌گر و عوامل داخلی آنها در سرکوب آزادیخواهان مسلمان به ویژه روحانیت روشنفکر دینی است.
سایر عوامل فیلم مستند بلند «خیابانی در مسیر آزادی» عبارتند از گوینده متن: همایون ظفرپور، هماهنگی و برنامه ریزی تولید: علی عباس زاده، نویسنده، تحقیق و پژوهش: حسین تورنگ، تصویربردار: علیرضا اسدنژاد، تدوین و گرافیک: حسین تورنگ، صدابردار: یاشار همتی و دستیاران فنی: هادی احمدی، امیرحسین خادمی، گرافیک: ستاره سهیلی، مدیر تولید: مجید تورنگ، عکاس: نیما وحیدزاده، طراح بازسازی: حسین تورنگ، محصول: سازمان هنری رسانه‌ای اوج.
آشنایی با شهید شیخ محمد خیابانی
شیخ محمد خیابانی به عنوان فردی آزادی‌خواه و وطن‌دوست از جمله شخصیت‌های برجسته تاریخ معاصر ایران زمین است که ویژگی‌های مذهبی، علمی و اخلاقی وی در یک سده اخیر زیر غبار کم‌توجهی، به درستی شناسانده نشده است.
شهید شیخ محمد خیابانی به عنوان یکی از معدود نمایندگان مخالف اولتیماتوم روسیه تزاری در دور دوم مجلس شورای ملی و رهبر نهضت ضداستعماری «آزادیستان» برای مقابله با قرارداد ۱۹۱۹ قوام السلطنه با انگلیسی ها است.
در وصف بزرگی شخصیت شیخ محمد خیابانی همین بس که وی در مجلس دوم شورای ملی، به مخالفت صریح و سخنرانی از تریبون این نهاد علیه اولتیماتوم مداخله جویانه روسیه تزرای به کشورمان، بسنده نکرد، بلکه در «سبزه میدان» تهران ۱۱۰ سال پیش نیز سخنرانی آتشینی در این باره در میان هزاران نفر از مردم کرد که نزدیک بود جانش را بر سر آن دهد.
شیخ پس از آن حادثه، ناگزیر از جلای وطن شد و در حدود دو سال بعد با وساطت حاجی کریم مجتهد، امام جمعه وقت تبریز، و در اوج خفقان صمدخانی به تبریز بازگشت و در مغازه اش در بازار تبریز به داد و ستد مشغول شد؛ اما فعالیت در بازار، چیزی نبود که روح عدالت طلبی و ظلم ستیزی شیخ را راضی کند و به همین دلیل وی از همان موقع، ۱۲۹۳ شمسی، پایه های احیای شعبه ایالتی حزب دموکرات در آذربایجان را با همکاری تنی چند از یاران نزدیکش، سرلوحه فعالیت هایش قرار داد.
شیخ شهید پس از آنکه خفقان گورستانی حاکم بر آذربایجان، به دلیل شروع نایره جنگ جهانی اول اندکی تلطیف شد، در اوایل ۱۲۹۵ شمسی با همکاری میرزا علی پستخانه و حاجی علی بادامچی، آغاز فعالیت مجدد حزب دموکرات را اعلام کرد تا این گام شروعی برای صیانت از ایالت آذربایجان، به عنوان چشم و چراغ ایران، در مقابله با زیاده خواهی روسیه تزاری و عثمانی به بهانه جنگ جهانی و نیستی حیات مردم این سامان بر اثر آن باشد.
ایرنا
