مقاله: اشتغال زن و بازنمایی آن در سینمای پس از انقلاب؛ بررسی موردی فیلم همسر

نویسندگان : حکيمه مهديان, سيدحسين شرف‌الدين
منبع : معرفت فرهنگی اجتماعی پاییز 1398 - شماره 40

چکیده:

اشتغال بيروني زن، يکي از موضوعات چالشي حوزة مطالعات زنان است. موافقان و مخالفان هر يک با ارجاع به مباني و پيش‌فرض‌هاي خود،‌ جهت اثبات مدعا به دلايلي تمسک جسته‌اند. اين موضوع همچون ساير موضوعات فرهنگي اجتماعي مورد التفات عموم، در رسانه‌هاي جمعي از جمله محصولات سينمايي انعکاس يافته است. سينما، علاوه بر انعکاس نمادين الگوها و رسوم جاري در متن اجتماع، خود نيز در مقام داوري و فضاسازي تأييدي يا انتقادي نسبت به سوژه‌هاي طرح شده، ‌کاملاً سوگيرانه عمل مي‌کند. ورود نظريه‌هاي فمنيستي به محافل علمي و فضاي فرهنگي کشور، و طرح خوانش‌هاي غيرمتعارف و حساسيت‌برانگيز، از موضوعات اجتماعي زنان از جمله اشتغال،‌ علاقمندي ارباب سينما به طرح اين سنخ مباحث را فزوني بخشيد. سؤال تلويحي نوشتار اين است که بازنمايي اشتغال زن در فيلم همسر، به چه ميزان با معيارهاي الزامي و ترجيحي اسلام در اين خصوص همنوايي دارد. ادعاي نوشتار با عطف توجه به رمزگان اجتماعي، فني و ايدئولوژيک مندرج در فيلم اين است که بازنمايي اشتغال در اين محصول سينمايي،‌ آگاهانه يا ناآگاهانه با دواعي فمينيسم راديکال همسويي زيادي دارد.