مقاله: تصویر زن در سینما (تحلیلی بر ده فیلم دهۀ 1380 سینمای ایران)

با نزدیک‏تر شدن رویکردها و ایده‏ های علمی و هنری به همدیگر و مطرح‌شدن نسبت بین جامعه و هنر، تصویر ارائه‏شده از گروه‏های مختلف، به‌ویژه گروه‏های فرودست جامعه، از جمله زنان، در رسانه‏ها به موضوعی جدی برای پژوهش بدل شد. مقالة حاضر می‏کوشد با اتکای به ایده‏های نظریة فمینیسم و رویکرد گفتمان‏کاوی، نحوة بازنمایی این تصویر را در آثار سینمایی (ده فیلم) دهة 1380 در ایران توصیف و نسبت تصاویر برساختة آن‌ها را با گفتمان‏های سیاسی غالب در این دوره تحلیل کند. بر‌اساس یافته‏ها، در بیشتر فیلم‏ها، بازنمایی زندگی زنان به سمت مدرن‏تر‌شدن و متمایل به ایده‏های غیرمردسالارانه می‏رود، اما این زنان مدرن هم هرگز در حالتی قطبی قرار نمی‏گیرند. آنان هم‌زمان ویژگی‏های اصلی هر دو گفتمان را با خود دارند. با توجه به کلیت تصاویر، به‏رغم تأثیرپذیری این آثار از نگرش کارگردانان و تعلقات گفتمانی آن‌ها، جلوه‏هایی بازتابی از شرایط اجتماعی مسئلة «زنانگی و مردانگی» در این فیلم‏ها دیده می‏شود. گویی بازتابی از شرایط گذار واقعی جامعه از مرحلة سنتی‏تر به مدرن‏تر در فیلم‏ها نیز وجود دارد. خلاصه ماشینی: تصویر زن در سینما (تحلیلی بر ده فیلم دهۀ ١٣٨٠ سینمای ایران ) جلیل کریمی ١*، سیاوش قلی پور، مریم هوری 3 2 چکیده با نزدیک تر شدن رویکردها و ایده های علمی و هنری به همدیگر و مطرح شدن نسبت بین جامعـه و هنـر، تصـویر ارائه شده از گروه های مختلف ، به ویژه گروه های فرودست جامعه ، از جمله زنان ، در رسانه ها به موضوعی جدی برای پژوهش بدل شد. این جمع بندی شامل محورهای ذیل است : ـ سیاست گذاری های فرهنگی عمدتا معطوف به گذشته ؛ ـ وجود کلیشه های سنتی مردسالارانه ؛ ـ وجود نشانه هایی از تلاش برای گذر از گفتمان مردسالار؛ ـ دشواری رسیدن به فردیت یا سوژگی زنانه و چالش با گفتمان مردانه ؛ ـ ابزاری سازی زن ، به ویژه در آثار غیرسینمایی (از جمله در تبلیغات )؛ ـ وجود نشانه هـای تغییـر در نحـؤە بازنمـایی زنـان در سـینما بـه نفـع گفتمـان مـدرن و کمترمردسالار. درنتیجه ، چون فیلم تأییدی بر نقش مادر براساس گفتمان مردسالار و سنتی است ، درنهایت می توان گفت کـه فـیلم بـراسـاس نظم گفتمانی سنت گرا ساخته شده و گفتمـان سـنتی و مردسـالار و همچنـین قـدرت موجـود، یعنی اصول گرا را تأیید و بازتولید می کند که در تولید فیلم هم سیاست گذاری های اصـول گـرا و هم دیدگاه خود کارگردان (ملاقلی پور) مؤثر بوده است . فیلم زن دوم درصدد بازنمایی مشکلات زنان در جامعۀ مردسالار و بـا گفتمـان فمینیسـتی سازگار است و سعی دارد این نظم گفتمانی را تأیید کند.