مقاله: رابطه میان هویتِ مقاومت و قدرت نرم(مطالعه موردی سینمای فلسطین)

نویسندگان : سیدعلی روحانی
منبع : رسانه های دیداری و شنیداری پاییز 1398 - شماره 31

چکیده:

مفهوم قدرت نرم در علوم انسانی به منظور توصیف قابلیت برای نفوذ غیرمستقیم بر رفتار سایر مجموعه‌ها از طریق ابزارهایی متفاوت با قدرت سخت بکار می‌رود. در سطح ملی، قدرت نرم، توانایی‌های یک کشور در بکارگیری ابزاری است که بر دیگر رفتارهای موجود تأثیر بگذارد. این ابزارها می‌توانند از حوزه‌های فرهنگی پدید آیند. سینما در جایگاه رسانه‌ای فراگیر و عامه‌پسند به‌عنوان یکی از مهمترین ابزارهای فرهنگی در حوزۀ قدرت نرم محسوب می‌شود. از سویی دیگر هویت مقاومت مفهومی است که در تبیین رابطۀ نوعی از هویت و قدرت استفاده می‌شود. هویت مقاومت هویت کنشگرانی هست که در شرایطی قرار دارند که از طرف منطقِ سلطه بی‌ارزش شناخته می‌شوند. از این‌رو هدف اصلی هویت مقاومت ساخت هویت دفاعی در مواجهه با نهادهای سلطه و تقویت حد و مرزها و خطوط تمایز است. در این پژوهش ابتدا مفهوم جنگ نرم از منظر جوزف نای و هویت مقاومت از منظر مانوئل کاستلز تشریح می‌شود. سپس در ادامه با مطالعه سیر تاریخی سینمای فلسطین، چگونگی تبدیل سینما به هویت مقاومت و ابزاری برای قدرت نرم در این کشور تحلیل می‌شود. پژوهش با بررسی دوره‌های مختلف سینمای فلسطین نشان می‌دهد که چگونه هویت فلسطینی ابتدا از ابزار سینما برای مقاومت در برابر قدرت سخت بهره می‌گیرد و در ادامه به واسطه موفقیت‌های فیلمسازان فلسطینی در عرصه‌های بین‌المللی، سینمای فلسطین به ابزاری برای قدرت نرم تبدیل می‌شود.