مقاله: مقایسه تطبیقی مفهوم مادر در سینمای دهه 60 و دهه 90

نویسندگان : مریم موسویان اصل
منبع : فرهنگ پژوهش تابستان 1400 - شماره 46

چکیده:

مادر و زن زیباترین واژة آفرینش است و موثرترین عامل تربیت و نگاهبان سلامت روحی، روانی و جسمانی فرزند در خانواده است. مفهوم مادری ارزش‎ها و عقایدی را در بر دارد که نه تنها در ازدواج و نظام خانواده بلکه در قانون و سیاست‎های اجتماعی معنا دارد و در ادبیات، رسانه‌ها، فیلم و بقیه اشکال فرهنگی بازنمایی می‌شود. اما با جهانی شدن، به عنوان پدیده‌ای فراگیر، حاصل تغییر و تحولاتی است که همه جوامع بشری را با چالشی بزرگ مواجه ساخته است. از اینرو هدف اصلی پژوهش بررسی مقایسه‌ای مفهوم مادر در سینمای دهه 60 و 90 می‌باشد. این پژوهش به صورت توصیفی- تحلیلی و از نوع مقایسه‌ای است و روش تجزیه تحلیل داده‌ها کیفی با رویکرد نشانه شناسی به بررسی نشانه‌های موجود در فیلم‌های «مادر»، «پرنده کوچک خوشبختی»، «گلبهار»، «مادر پاییزی»، «شیار 143»، «من مادر هستم»، «تیغ و ترمه» انجام شده است. قلمرو زمانی این تحقیق در سال 1400 می‌باشد. یافته‌ها نشان می‌دهد مادر در دهه 60 مادرانگی اصیل و اسطوره‌ای را دارا است و آن را حفظ نموده است ولی در دهه 90 مفهوم مادری به شدت تحت تاثیر سبک زندگی قرار گرفته است و مادران در این دهه با تغییر کمی در شرایط زندگی مقاومت و صبر کمتری دارند و منجر به ترک فرزند و فروپاشی خانواده می‌شود.