مقاله: گفتمان زن باوری در کهن الگوی سفر قهرمان: بررسی موردی انیمیشن سینمایی‌ زوتوپیا

نویسندگان : مریم کهوند , حمید صادقیان
منبع : هنرهای زیبا - هنرهای نمایشی و موسیقی دوره 27، شماره 4، آذر 1401

چکیده:

در بیشتر انیمیشن­های مطرح جهان قهرمانان نقشی اساسی و محوری دارند. زوتوپیا، برنده­ی اسکار بهترین انیمیشن 2016 نیز فیلمی با درون مایه­ی قهرمانی­است. این اثر که در قالب داستان حیوانات یا تمثیل حیوانی پرداخته شده، داستان دختر بچه­ی خرگوشی به­نام جودی هاپز را روایت می­کند. جودی برخلاف بسیاری از کلیشه­های دیزنی، شاهزاده نیست. او متعلق به طبقه­ی متوسط و از خانواده­ای کشاورز پیشه است. داستان زوتوپیا در دنیای مدرن رخ می­دهد. داستان­ها و اساطیر، ساختارهای کهن­الگویی و اسطوره­ای مشترک دارند؛ الگوهایی که با تنوعی نامحدود در آثار ادبی و هنری تکرار می­شوند. سفر قهرمان یکی از نظریه­هایی است که به­وسیله­ی آن می‌توان به ساختارهای تکرارشونده در داستان­های مختلف پی­برده، به تحلیل آن­ها پرداخت. هدف این مقاله، دستیابی به کاربرد کهن­الگوی سفرقهرمان و بازیابی مصداق­های زن­باوری در روایت انیمیشن زوتوپیا است. چهارچوب نظری تحلیل این انیمیشن مبتنی بر رویکرد ساختارگرایانه­ی سفرقهرمانِ ژوزف کمپبل و روش پژوهش، توصیف و تحلیل روایت بصری این انیمیشن است. نتایج حکایت از وجود هماهنگی­های زیادی میان داستان زوتوپیا با کهن­الگوی سفر قهرمان دارد که در راستای مباحث جهانیِ روز، ازاین الگو برای طرح گفتمان­های مربوط به زن­باوری در رسانه­ی انیمیشن بهره­برداری می­شود، چنان­که براساس همین گفتمان، بسیاری از شخصیت­های قهرمانی انیمیشن در دهه­ی اخیر، بازتولید شده­اند.