مقاله: ساختارشناسی تله‌تئاتر در ایران

نویسندگان : محمد شهبا , محمود گل محمدی
منبع : هنرهای زیبا - هنرهای نمایشی و موسیقی دوره2، شماره 40- مرداد 1390

چکیده:

مقاله حاضر به ساختارشناسی تله‌تئاتر در تلویزیون ایران می‌پردازد، بویژه به این که در مورد تعریف، ساختار و محتوای این «گونه» تلویزیونی بین دست اندرکاران تولید برنامه ها، مسئولان تلویزیون و نیز پژوهشگران عرصه رسانه اختلاف نظر وجود دارد؛ و همین سردرگمی یکی از دلایل ضعف ساختاری برنامه‌های تله‌تئاتر در تلویزیون ایران است. از آنجا که مخاطبین اصلی این مقاله، دانشجویان و متخصصان و برنامه‌سازان تلویزیون در حیطه‌های تئاتر و درام هستند، تحلیل ساختاری این برنامه‌ها به خودی خود برای این افراد جذابیت دارد. این مقاله با توجه به زبان تلویزیون، نیازهای مخاطب و کارکردهای رسانه، در مقایسه با تئاتر ومخاطبین آن، به این موضوع مهم می‌پردازد که به دلیل نبودِ تعریف درست و شفاف از این ساختار، تهیه‌کنندگان و کارگردانان و مدیران شبکه‌های تلویزیونی هرکدام بنا بر برداشت خود به گونة تئاتر تلویزیونی می‌نگرند. به همین دلیل، برنامه‌های ساخته شده با عنوان”تله‌تئاتر” نتوانسته مخاطب برنامه تلویزیونی را به رضایتمندی برساند. در این پژوهش توصیفی ـ تحلیلی و مورد‌پژوهی، علاوه بر مصاحبه با دست‌اندرکاران تله‌تئاتر، از آمار نظرسنجی‌های سازمان صدا و سیما نیز استفاده شده است. این آمارها تأیید می‌کنند که برنامه‌های تله‌تئاتر کنونی نتوانسته‌اند رضایت مخاطب را جلب کنند. در پایان، این مقاله چندین راهکار عملی پیشنهاد می‌دهد تا وضعیت کنونی رو به بهبود برود و به بازنگری فرض‌های رایج بیانجامد.