مقاله: سنجش ابعاد سبک زندگی در سینمای دهه چهارم انقلاب اسلامی:تحلیل محتوای 30 فیلم اجتماعی پرتماشاگر سینمای ایران(1388 – 1397)

نویسندگان : محمدرضا مانی‌فر, زینت حاجی علی‌محمدی
منبع : مدیریت رسانه دی 1399 - شماره 53

چکیده:

هـدف اصلـی ایـن تحقیـق ، مطالعـه نحـوه گزینـش و ارائـه ابعـاد سـبک زندگـی در سـینمای دهـه چهـارم انقـاب اســامی و به طــور خــاص ، در فیلم هــای اجتماعــی پرتماشــاگر ســینمای ایــران (٨٨-٩٧) اســت . محققــان بــه ایــن منظـور، تعـداد ٣٠ فیلـم داسـتانی بلنـد ایرانـی را از مجمـوع ١٤٠٨ فیلـم کـه طـی ایـن سـال ها فرصـت اکـران یافتـه و بـر پـرده نقـره ای سـینماهای سراسـر کشـور بـه نمایـش عمومـی درآمده انـد، بـا انتخـاب سـه نمونـه از هـر سـال بـه شـیوه نمونه گیـری غیرتصادفـی هدفمنـد و بـا توجـه بـه دو معیـار «ژانـر اجتماعـی » و «پرتماشـاگربودن »، بـه روایـت سـالنامه های آمـاری سـینمای ایـران ، انتشـاریافته ازسـوی وزارت فرهنـگ و ارشـاد اسـامی ، مطالعـه و تحلیـل کرده انـد؛ همچنیـن بـا الهـام از نظریه ه اـی یـلع رـشیعتی و علی اکبـر رشـاد، سـبک زندگـی ایرانـی را بـه سـه گـروه «سـنتی و متجمــد»، «غرب گــرا و متجــدد» و «دینــی و مجــدد» تقســیم و بــا مطالعــه ابعــاد آن هــا، شــاخص های موردنیــاز را از مجموعــه ایــن نظریه هــا اســتخراج کرده انــد. یافته هـای تحقیـق نشـان می دهنـد: نحـوه برجسته سـازی و انعـکاس مضامیـن و ابعـاد سـبک زندگـی در فیلم هـای موردمطالعــه ، بی تفــاوت بــه تغییــر دولــت موســوم بــه عدالــت و مهــرورزی بــا دولــت موســوم بــه اعتــدال در ســال میانـی دهـه چهـارم انقـاب اسـامی ، گرچـه به ظاهـر از ترویـج سـبک زندگـی غرب گـرا و متجـدد حکایـت میکنـد، امــا درحقیقــت بیشــتر از «ســردرگمی » فیلم ســازان و حّتــی دولتمــردان بیــن ایــن ســبک زندگــی بــا ســبک زندگــی سـنتی و متجمـد پـرده برمـی دارد؛ ازایـن رو، محققـان ، فیلم سـازی بـر مبنـای جریـان فکـری دینـی و مجـدد و ترویـج ســبک زندگــی متناســب بــا آن را به عنــوان راه حــل پیشــنهاد می دهنــد کــه پیش نیــاز آن ، به راه افتــادن «نهضــت فیلم سـازی » بـر مبنـای دو رکـن عمـده «نقـد» و «نـوآوری » (بـه معنـای حقیقـی کلمـه ) و پایبنـدی بـه الزامـات آن ازســوی فیلم ســازان و دولتمــردان اســت .