تاریخ هنر سینما در ایران و تبریز به بیش از صد سال میرسد، با رونق این هنر، نیاز به ساخت فضاهایی برای این عملکرد جدید احساس گردید و اولین ساختمان سینماها در حالی در شهرها شکل گرفتند که برای پیدایش و تکامل پیشزمینهای و یا الگویی در میان بناهای سنتی ایرانی نداشتند. از اینرو هدف این پژوهش مطالعه در زمینه چگونگی پیدایش سینماها و عوامل موثر بر تحولات کالبدی آنها از شروع تاکنون در شهر تبریز است. این مطالعه به روش توصیفی-تحلیلی و بهرهگیری از مطالعات کتابخانهای و مطالعات میدانی نظیر مصاحبه، بازدید از سینماها، برداشت پلان و عکسبرداری به بررسی روند مکانیابی و شکلگیری بناها، الگوی معماری و از منظر تحول کالبدی» احیا «و» رکود «،» رونق «،» پیدایش «الزامات ساخت در این بناها پرداخته است. نتایج مطالعات منجر به دستهبندی سینماها به چهار بخش گردید. سپس عوامل موثر در این سیر تحول در چهار حوزه سیاسی، فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی شناسایی شدند