مقاله: تعلیق زندگی: بازنمایی خیانت زناشویی در فیلم های دهه 80 و 90 سینمای ایران

نویسندگان : حسین افراسیابی, عسل رضوی
منبع : پژوهش های راهبردی مسائل اجتماعی ایران بهار 1400 - شماره 32

چکیده:

بی‌وفایی و خیانت زناشویی، ازجمله مسائلی است که در دهه‌های اخیر در سینما به آن توجه و روایت‌های گوناگونی از آن بازنمایی شده است. در سینمای پس از انقلاب ایران، به‌طور مشهود از دهۀ 80، خیانت زناشویی به‌عنوان آسیبی اجتماعی، جای خود را در سینمای ایران باز کرد. هدف این پژوهش، کشف چگونگی بازنمایی خیانت در فیلم‌های دهۀ 80 و 90 سینمای ایران است. نمونه‌گیری به روش هدفمند انجام شد؛ به‌گونه‌ای که 14 فیلم از میان فیلم‌های این دو دهه با محور اصلی خیانت برگزیده شد. برای تحلیل داده‌ها، تکنیک تحلیل تماتیک به کار رفت. حاصل تحلیل داده‌ها، شکل‌گیری هشت تم اصلی بود که عبارت است از: برجسته‌سازی خیانت جنسی/ عاطفی، نارضایتی زناشویی، بستر اجتماعی آسیب‌زا، بی‌هنجاری شخصی، خیانت به‌مثابه انتقام، پذیرش ناگزیر، آشفتگی ناشی از خیانت و فرسایش ارتباطی خانواده. براساس تم نهایی پژوهش، خیانت زناشویی در سینمای ایران به‌صورت یک تعلیق در زندگی بازنمایی شده است؛ یعنی خیانت هم به‌عنوان نتیجه و هم علت یک زندگی معلق، آشفته و بی‌هنجار آمده است.